Palu’da Kelek Geleneği ve Tarihi Yolculuk
Palu ilçesinin tarihine meydan okuyan, Fırat Nehri üzerinde yıllardır varlığını sürdüren ‘kelek’ geleneği, teknolojik gelişmelere ve zamana direniyor. Keban Barajı’nın inşası öncesinde Murat Nehri’nde ulaşım aracı olarak kullanılan bu geleneksel taşıma aracı, zamanla evrim geçirerek günümüzde araç lastiği ile şekillenmiştir. Şişirilmiş hayvan tulumlarından, ardından ağaçlarla kaplanmasına ve son olarak araç lastiğiyle yapılan kelekler, bölgedeki balıkçılara hayat veriyor.
Geleneksel Kelekçilik: Geçmişten Günümüze
45 yaşındaki Mehmet Şekerci, kelek geleneğini yaşatmaya devam eden son temsilcilerden biridir. Kozlu bölgesinde, Palu ilçesi ile Beyhan beldesi arasında dalgalı sularda avlanan Şekerci, keleğiyle nehrin hırçın sularında balıkçılık faaliyetlerini sürdürüyor. Barajların ve modern ulaşım araçlarının yaygınlaşmasıyla keleklerin sayısı azalırken, Şekerci, bu geleneksel geleneği yaşatma azmiyle ön plana çıkıyor.
Mehmet Şekerci’nin Hikayesi: Gece Avı ve Geleneksel Balıkçılık
Dedelerinden kalan kelek geleneğini sürdüren Mehmet Şekerci, geçmişin izinden giderek kelekçilik faaliyetini devraldı. “Yaklaşık 10 yıldır bu ‘kelek’ işini yapıyorum. Eskiden iki arkadaş birlikte bu işi yapardık. En son tek çıkmaya başladım. Gece tek takılıyorum, kafam daha rahat oluyor. Ayrıca gece avlanıyorum. Günlük ortalama 50 kilo balık tutuyorum. O balıkları da pazara götürüp satıyorum. Genellikle sarı balık çıkıyor. Arada bir pullu ve turna balığı da yakaladığım oluyor. Kelekçilik bize dedelerden kalan bir şeydir.” şeklinde konuşan Şekerci, bu geleneği ticarileştirerek gelir kaynağı haline getirdiklerini ifade etti.
Tarihi Kelekçilik Araştırması ve Aygün Çam’ın Değerlendirmesi
“Tarihten Günümüze Kelekçilik” konulu araştırmayı yürüten Araştırmacı Yazar Aygün Çam, Palu’da bu geleneksel yapıyı günümüzde devam ettiren tek kişinin Mehmet Şekerci olduğunu belirtti. “Palu’da Murat Nehri üzerinde Mehmet Şekerci ağabeyimiz yüzyıllardır süregelen geleneksel yapıyı günümüzde devam ettiren tek kişi. Tarihi yıllarda hayvanın tulu kısmından tulum şişirilerek, onun üstündeki aparatlarla ulaşım sağlanırdı. Günümüzde ise traktörün iç lastiği ile ulaşım sağlanıyor. Kelekçilik bize dedelerden kalan bir şeydir. Hatta Elazığ’da Murat ve Fırat Nehri’nde birçok türküye de konu olmuştur.” şeklinde değerlendirmede bulundu.
