Son dönemde kamuoyuna yansıyan ve Meclis gündemine taşınan yeni bir düzenleme, Türkiye'de hem demografik yapıyı hem de kadın istihdamını doğrudan etkileyecek önemli değişiklikler içeriyor. "3 çocuk sahibi kadınlar memur" ifadesiyle öne çıkan bu teklif, kadınlara KPSS şartı aranmaksızın kamu görevlisi olma hakkı tanınmasını hedefliyor.
3 Çocuk Şartı ile annelere kpss şartsız memurluk!
TBMM'ye sunulan yeni düzenleme, üçüncü çocuğunu dünyaya getiren kadınlara, KPSS şartı olmadan memur olma imkânı tanıyor. Teklif yasalaşırsa, kadınlar eğitim durumlarına göre devlet kadrolarına kura ile yerleştirilecek.
- Teklife göre;
- İlkokul ve ortaokul mezunu kadınlar hizmetli kadrolarında,
- Lise ve üniversite mezunu kadınlar ise öğrenim düzeylerine uygun memur pozisyonlarında görevlendirilecek.
Atamalar KPSS’ye girmeden, sadece belirli temel koşulları sağlayanlar arasından kura usulüyle yapılacak. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi süreçleri yürütecek. Kadınlara yalnızca bir kez atanma hakkı tanınacak ve görevden ayrılanlar için yeniden başvuru mümkün olmayacak.
Nüfus Politikaları ve Kadın İstihdamına katkı
Türkiye'de doğurganlık oranları uzun süredir düşüşte. TÜİK verilerine göre 2001’de 2,38 olan toplam doğurganlık hızı, 2023 itibarıyla 1,51’e kadar geriledi. Bu oran, nüfusun kendini yenileyebilmesi için gereken 2,10 eşiğinin çok altında. Bu nedenle devlet, doğumu teşvik etmek için daha radikal adımlar atmaya yöneliyor.
Öte yandan yaşlı nüfus oranındaki hızlı artış da dikkat çekici. 2019’da %9,1 olan 65 yaş üstü nüfus oranı, 2024’te %10,6’ya çıktı. Uzmanlar, bu eğilimin uzun vadede sosyal güvenlik sistemini zorlayacağını belirtiyor. Yeni teklifin amacı yalnızca çocuk sayısını artırmak değil; aynı zamanda kadınların kamuda istihdamını da kalıcı biçimde desteklemek.
Kadınlara Ekonomik Güvence ve Sosyal Hak Kazandıracak
Memuriyet hakkı, sadece bir istihdam fırsatı değil; aynı zamanda kadınların yaşlılık dönemindeki ekonomik kırılganlıklarını azaltmak için güçlü bir sosyal politika aracı olarak görülüyor. 2024 Aktif Yaşlanma Endeksi’ne göre Türkiye, AB ortalamasının altında seyrediyor. Kadınlar için bu endeks değeri sadece 25,3 seviyesinde.
Kadınların kamuda görev alması, hem sosyal güvenlik sistemine dahil olmalarını sağlayacak hem de ekonomik bağımsızlıklarını güçlendirecek. Böylece anneler yalnızca bugünü değil, yaşlılık dönemlerini de daha güvenli şekilde planlayabilecek.
Yeni Nesil Teşvik Sistemi detayları
“Üç çocuk yap, memur ol” mantığıyla tanıtılması beklenen bu düzenleme, sadece bireysel fayda değil, uzun vadeli toplumsal fayda da sağlamayı amaçlıyor. Kadınları üretken bireyler olarak kamu sistemine entegre eden bu yapı, aynı zamanda aile yapısını destekleyen politikaların temel taşı olarak görülüyor.
Kadınların memuriyete kazandırılmasıyla birlikte:
- Toplumsal cinsiyet eşitliği hedeflerine katkı sağlanacak,
- Kadın istihdam oranı artacak,
- Nüfusun yaşlanma eğilimi yavaşlayacak,
Yeni nesillerin sosyal güvenlik sistemiyle erken yaşta teması mümkün olacak.
Başvuru Şartları ve Sürecin İşleyişi Netleşiyor
Kanun teklifine göre kamu kadrosuna başvuru yapacak kadınlardan bazı temel kriterler istenecek. Bunlar arasında:
- Üçüncü çocuğun doğmuş olması,
- Yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş olmak,
- Kamu hizmetinden yasaklı olmamak,
- Genel sağlık koşullarını taşımak.
Ayrıca başvuru sürecinin 30 gün içinde sonuçlandırılması ve atamaların resmi tebligat yoluyla bildirilmesi planlanıyor. Bu da sürecin hızlı ve şeffaf şekilde işletileceğini gösteriyor.
Yeni düzenleme yürürlüğe girdiğinde, kadınların kamu kurumlarında işe yerleştirilmesi, Türkiye'de demografik ve sosyal yapıda uzun vadeli bir değişimin kapısını aralayacak.
