📍 İlk El Konut Satışlarında Yükseliş Sinyali
2025 Mart ayı itibarıyla Elazığ’da toplam 747 konut satışı gerçekleşti. Bu rakam, geçen yılın aynı dönemine kıyasla neredeyse sabit kalsa da (2024 Mart: 742 konut), detaylara inildiğinde piyasadaki eğilimlerde kayda değer farklılıklar göze çarpıyor. Özellikle ilk el konut satışlarındaki artış, Elazığ’ın gayrimenkul piyasasında yeni yapılaşma ve yatırım eğiliminin güç kazandığını gösteriyor.
Geçen yıl Mart ayında ilk el satış sayısı 181 iken, bu yıl aynı dönemde 229’a yükselmiş durumda. Yaklaşık yüzde 26’lık bu artış, Elazığ’daki yeni konut üretiminin talep gördüğüne işaret ediyor. Kentsel dönüşüm projeleri, müteahhitlerin yeni lansmanları ve TOKİ benzeri devlet destekli projeler, bu artışın başlıca kaynakları arasında yer alıyor.
İlk el konutlara olan ilginin yükselmesi, sadece yeni dairelere duyulan estetik ya da teknik ilgiyle açıklanamaz. Aynı zamanda vatandaşların uzun vadede daha az bakım maliyetiyle karşılaşmak istemesi ve kira getirisi açısından yeni konutları daha cazip görmesi de etkili oluyor. Yatırımcı gözünde sıfır konutlar, amortisman süresi bakımından ikinci elden daha avantajlı hale gelirken, şehirdeki genç nüfus ve yeni evliliklerin de bu talebi beslediği görülüyor.
📍 İkinci El Satışlar Hâlâ Zirvede Ama Payı Geriliyor
Her ne kadar ilk el konut satışlarında artış gözlense de Elazığ’da konut piyasasının asıl yükünü hâlâ ikinci el satışlar taşıyor. 2025 Mart ayında 518 ikinci el satış gerçekleşti. Bu rakam, bir önceki yılın aynı döneminde 561 idi. Yaklaşık yüzde 7,6’lık bir düşüş söz konusu.
İkinci el satışlardaki bu gerileme, ekonomik şartlar ve fiyat düzeyleriyle yakından ilişkili. Elazığ’da mevcut konut stoğunun büyük kısmı eski yapılaşmaya dayanıyor. 1990 öncesi yapılan konutların çoğunda ciddi tadilat ve güçlendirme ihtiyacı bulunuyor. Bu da alıcıların tercihini yeni konutlara yöneltiyor.
Ayrıca ikinci el konut fiyatlarının son dönemde sıfır konutlarla arasındaki farkı kapatmaya başlaması da dikkat çekici. Fiyat/performans karşılaştırmasında yeni konutlar, artık daha avantajlı hale geliyor. Bu durum özellikle krediye ulaşımın sınırlı olduğu dönemlerde daha net hissediliyor. Yani alıcı, hazır taksit yükünü sırtlanacaksa, en azından yeni ve uzun ömürlü bir yapıya sahip olmak istiyor.
📍 İpotekli Satışlar Dibe Vurdu: Krediyle Ev Alımı Zorlaşıyor
Elazığ’da ipotekli konut satışlarında dramatik bir düşüş yaşandı. 2024 Mart ayında 47 olan ipotekli satış sayısı, 2025’in aynı döneminde 65’e yükselmiş görünse de bu artış genel tabloya oranlandığında cılız kalıyor. Türkiye genelinde ipotekli satışların oranı yüzde 16 civarındayken, Elazığ’da bu oran sadece yüzde 8,7 seviyesinde.
İpotekli satışların düşük seyretmesinin ardında birçok etken var. İlk olarak, kredi faiz oranlarının yüksek seyretmesi vatandaşların bankalardan kredi alma isteğini azaltıyor. Elazığ gibi gelir düzeyi görece sınırlı olan şehirlerde, yüksek faizli kredi geri ödeme planları, ev sahibi olma hayalini erteliyor.
İkinci olarak, bankaların kredi politikalarında uyguladığı sıkı teminat ve gelir kriterleri, özellikle serbest meslek sahibi ve düşük gelirli vatandaşlar için engel oluşturuyor. Bu da ipotekli satışların yerini peşin veya senetli satışlara bırakmasına neden oluyor.
