İkili İlişkilerde Yeni Eşik: 40 Milyar Dolarlık Ticaret Hedefi
Roma’da gerçekleşen Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi, iki ülke arasındaki ilişkilerde önemli bir dönüm noktası oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin katılımıyla düzenlenen ortak basın toplantısında, özellikle ekonomik iş birliği vurgusu dikkat çekti. Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaret hacmi hedefinin 40 milyar dolar seviyesine çıkarıldığını açıkladı. Halihazırda 30 milyar euroyu aşan ticaret hacmi, taraflar açısından büyük bir başarı olarak değerlendiriliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye ile İtalya arasındaki iş birliğinin sadece ekonomik alanda değil, göç, savunma, enerji ve insani krizler gibi konularda da stratejik düzeye ulaştığını vurguladı. Özellikle düzensiz göçle mücadele ve Gazze’deki insani kriz, gündemin ön sıralarında yer aldı. Erdoğan, Gazze’deki trajik durumun sona erdirilmesi için kalıcı bir ateşkesin öncelik olduğunu belirtti.
Başbakan Meloni ise, Erdoğan ve Türk heyetini Roma’da ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getirirken, iki ülkenin ekonomik ilişkilerinde beklenenin üzerinde bir performans sergilediğini söyledi. Meloni, "30 milyar euroluk ticaret hedefini beş yıl erken yakaladık, bu başarının üstüne koyarak yeni hedefimizi 40 milyar dolar olarak belirledik" sözleriyle geleceğe dair iyimserliğini dile getirdi.
Savunma, Uzay ve Enerji Alanlarında Yeni Ortaklıklar
Zirvede öne çıkan başlıklar sadece ekonomiyle sınırlı kalmadı. Türkiye ve İtalya arasında savunma sanayi, uzay teknolojileri, enerji ve kültürel mirasın korunması gibi çok sayıda alanda da iş birliği adımları atıldı. Meloni, özellikle Türk savunma şirketlerinin İtalya’daki yatırımlarına dikkat çekerek, Baykar’ın Piaggio Aerospace’i devralmasının iki ülke arasındaki teknoloji transferini hızlandıracağını ifade etti.
Leonardo firması ile yapılan iş birliklerinin derinleştirildiği ve İHA üretimi konusunda somut projelerin başlatıldığı da toplantıda gündeme geldi. Bu çerçevede, Avrupa merkezli bir savunma konsorsiyumunun temellerinin atıldığına dair sinyaller verildi.
Uzay alanında da iş birliği hedeflerinin bulunduğunu vurgulayan Meloni, dijital omurga oluşturulması, iletişim altyapısının güçlendirilmesi ve yenilenebilir enerji yatırımlarının ortak platformlarda değerlendirilmesi konularında ilerleme sağlandığını belirtti. Orta Doğu ve Asya’ya yönelik iletişim projeleri de gündemde yer aldı.
İki ülkenin sadece ekonomik değil; kültürel, bilimsel ve sosyal alanlarda da kapsamlı mutabakatlara vardığı zirvede, özellikle gençler, spor, hızlı tren projeleri ve kültür varlıklarının korunması gibi alanlara yönelik 11 anlaşma imzalandı.
Gazze, Ukrayna ve Suriye Gündeminin Merkezinde
Hükümetlerarası zirvenin en dikkat çeken bölümlerinden biri de uluslararası krizler üzerine yapılan değerlendirmeler oldu. Erdoğan ve Meloni, Gazze’deki insani felaketi ve kalıcı ateşkes çağrısını yineledi. İki lider, İsrail’e yönelik insani yardım geçişlerinin sağlanması için diplomatik temasların sürdüğünü ifade etti.
Meloni, Orta Doğu’da kalıcı bir barışın tesis edilmesi için Arap ülkelerinin çabalarını desteklediklerini belirterek, Gazze’deki durumun her geçen gün daha da trajik bir hal aldığını dile getirdi. Suriye konusunda da istikrar vurgusu yapan İtalya Başbakanı, etnik ve dini grupların kapsandığı demokratik bir geçiş sürecinin gerekliliğine işaret etti. Gönüllü sığınmacı dönüşlerinin desteklenmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Ukrayna meselesi ise zirvenin bir diğer sıcak gündemiydi. Meloni, Türkiye’nin savaşın başından bu yana arabuluculuk rolünü üstlendiğini hatırlatarak, bu diplomatik gayretlere teşekkür etti. İtalya’nın kalıcı barış çabalarına destek verdiğini ifade eden Meloni, üç günlük ateşkesin uzun vadeli bir çözüme dönüşmesi gerektiğini vurguladı.
Göç, Terörle Mücadele ve Bölgesel İstikrar Vurgusu
Toplantıda, göçmen krizinin yönetimi ve insan kaçakçılığına karşı alınan tedbirler de masaya yatırıldı. Meloni, Türkiye üzerinden gelen düzensiz göç akışının sıfıra indiğini belirterek, bu konuda Türkiye'nin çabalarının takdire şayan olduğunu ifade etti. Göç politikalarında ortak hareket etmenin önemine değinen Meloni, suç örgütlerine karşı sıfır tolerans politikası yürüttüklerini belirtti.
Türkiye ile İtalya’nın NATO müttefiki ülkeler olarak bölgesel güvenliğe katkı sunduğunu belirten Meloni, Lübnan’ın geleceği, BM arabuluculuğu ve Akdeniz’deki istikrar gibi konularda da Türkiye ile aynı bakış açısına sahip olduklarını aktardı.
Zirve kapsamında düzenlenen iş forumu da dikkat çeken etkinliklerden biri oldu. Yüzlerce İtalyan ve Türk şirketin bir araya geldiği forum, iki ülke arasındaki yatırım potansiyelini ortaya koydu. Meloni, "Bugün sadece bugünü konuşmuyoruz, gelecekteki iş birliklerinin temelini atıyoruz" diyerek, uzun vadeli stratejik ortaklık mesajı verdi.
